4 marca 2020

Co to jest terapia hiperbaryczna (HBOT)

Krótko o tym: Co to jest właściwie terapia hiperbaryczna (HBOT) ?

Co daje nam HBOT?

Jak wynika z ponad 20 letnich doświadczeń własnych w Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich oddychanie tlenem pod zwiększonym ciśnieniem powoduje:
  • spadek przepływu krwi w tkankach niezmienionych chorobowo - wazokonstrykcja - przekierowanie strumienia tlenu z miejsc zdrowych do patologicznych tzw. efekt Robin Hooda;
  • zatrzymanie rozwój bakterii beztlenowych;
  • spadek niedotlenienia (natlenienie), szybkie wypłukiwanie tlenku węgla i cyjanków z hemoglobiny;
  • zmniejszenie obrzęków w tkankach niedotlenionych;
  • redukcję adhezji neutrofilii na ścianach naczyń - redukcja uszkodzeń śródbłonka
  • migrację makrofagów do miejsc uszkodzonych;
  • poliferację fibroblastów (duże znaczenie regulacyjne w procesie tworzenia blizn pooparzeniowych);
  • wzmożone naskórkowanie w obrębie ran;
  • wzmocnienie struktury tkanek;
  • pobudzenie komórek układu odpornościowego



Terapia hiperbaryczna jest dość obszernym tematem ale na tej stronie postaramy się Państwu w przystępny sposób wyjasnić na czym polaga, jakie urządzenia są stosowane przy jej wykonywaniu oraz jakie są najważniejsze wskazania do jej zastosowania. Mamy nadzieje, że dzięki tej publikacji przynajmiej w ogolny sposób nakreślimy zasady tej metody leczenia.

HBOT - "z and. Hyperbaric Oxygen Treatment" terapia tlenem hiperbarycznym inaczej terapia hiperbaryczna.

Podstawowa definicja terapii hiperbarycznej podana jest w „Europejskim Kodeksie Dobrej Praktyki w Terapii Tlenem Hiperbarycznym”. Według tego dokumentu terapia hiperbaryczna jest metodą leczenia chorób i urazów w komorze hiperbarycznej wykorzystującą ciśnienie
wyższe niż atmosferyczne.

Terapia tlenem hiperbarycznym polega na oddychaniu (wentylacji pacjenta) w warunkach zwiększonego ciśnienia niż panujące lokalnie. Umożliwia znaczne zwiększenie rozpuszczalności tlenu we krwi. W warunkach podwyższonego ciśnienia zawartość tlenu w organizmie znacząco wzrasta, między innymi dlatego, że jest nie tylko przenoszony przez hemoglobinę, ale także wzrasta jego rozpuszczalność w osoczu.
Ciśnienie pod wpływem, którego znajduje się pacjent podczas terapii jest sumą ciśnień atmosferycznego i panującego w komorze. Ciśnienie to jest wyrażane w atmosferach absolutnych (ATA). Obecnie stosowane ciśnienia w terapii hiperbarycznej mieszczą się w zakresie 1,4 do 3,0 ATA (wskazania udowodnione klinicznie). Stosowane ciśnienia zależą od leczonego schorzenia, oczekiwanych efektów oraz indywidualnych predyspozycji i wymagań pacjenta. W tym zakresie ciśnień, terapia jest wystarczająco skuteczna i bezpieczna. Zwykle pojedyńczy zabieg trwa od 40 – 90 min. W tym czasie pacjent przebywa w komorze wypełnionej tlenem lub powietrzem oddychając za pomocą maski czystym tlenem.

Należy pamiętać czym jest ciśnienie absolutne. Tą zależność można w prosty spoób zapisać matematycznie (w odniedieniu do komór hiperbarycznych)

CIŚNIENIEabsolutne = CIŚNIENIEatmosferyczne + CIŚNIENIE"wygenerowane" w komorze

Jednostką ciśnienia absolutnego jest ATA - atmosfera absolutna czasem zapisywana również jako "At abs. " i wynosi ona w przybliżeniu: 1 ATA = 1 bar abs. .

PODSTAWY FIZYCZNE
Aby zrozumieć działanie lecznicze terapii hiperbarycznej należy poznać pojęcie tlenu, jego działanie na organizm oraz prawa fizyki rządzące jego migracją. Tlen jest pierwiastkiem chemicznym z grupy tlenowców. Występuje w stanie wolnym w postaci cząstek dwuatomowych O2 oraz w postaci ozonu O3. Tlen jest jednym z najczęściej występujących pierwiastków na Ziemi. Stanowi prawie 21 % objętości powietrza atmosferycznego. Dla organizmów żywych tlen jest niezbędny do przeprowadzania podstawowych procesów metabolicznych. Komórki ludzkie bez dostępu do tlenu nie mogą się rozwijać i giną. Jest ważnym makroelementem w organizmie ludzkim. Wchodzi w skład między innymi węglowodanów, białek, wody czy tłuszczów.

Podstawowym sposobem dostarczania tlenu do komórek w organizmie ludzkim jest wymiana gazowa, zachodząca głównie w układzie oddechowym człowieka i w niewielkim stopniu przez skórę. Wymiana gazowa zachodząca w płucach i komórkach oparta jest na zjawisku dyfuzji. Dyfuzja polega na wzajemnym przenikaniu się cząsteczek jednego gazu pomiędzy cząsteczki drugiego. Podstawowym czynnikiem wpływającym na szybkość dyfuzji jest różnica stężeń gazów inaczej mówiąc ciśnienie cząsteczkowe (parcjalne). Im większa jest różnica ciśnień cząsteczkowych gazów między dwoma ośrodkami tym dyfuzja zachodzi szybciej.
Ciśnienie parcjalne tlenu w powietrzu wynosi 21% ciśnienia atmosferycznego (wynika to z składu powietrza). W układzie oddechowym dyfuzja zachodzi w płucach. Cząsteczki tlenu dyfundują przez barierę pęcherzykowo – włośniczkową pomiędzy środowiskiem gazowym pęcherzyków płucnych a środowiskiem płynnym krwi. Podobnie zachodzi to zjawisko dla skóry, cząsteczki tlenu dyfundują z powietrza atmosferycznego do komórek skóry.

Podstawowym prawem, na którym opiera się terapia hiperbaryczna jest prawo Henry'ego, opisujące zależność między objętością (ilością) rozpuszczonego gazu w jednostce objętości cieczya ciśnieniem tego gazu:
v= k*P
xxx6
Gdzie: v – objętość (ilość) rozpuszczonego gazu w cieczy, k- stała zależna od układu gaz/ciecz i temperatury, p – ciśnienie gazu wywieranego na ciecz.


Jak wynika z powyższej zależności ilość rozpuszczonego gazu jest wprost proporcjonalna do ciśnienia tego gazu czyli im większe ciśnienie tym większa ilość gazu może zostać rozpuszczona w cieczy. A jak wiemy nasz organizm a dokładniej komórki naszego organizmu składają się w 70% z wody, dzięki temu możemy przybliżyć nasz organizm do cieczy.

Jak wynika z badań klinicznych ilość rozpuszczanego tlenu w osoczu w warunkach ciśnienia atmosferycznego wynosi w granicach 3 ml w 1 litrze krwi już podczas oddychania 100 % tlenem ilość ta wzrasta do 20 ml na 1 litr krwi, a oddychanie 100 % tlenem w warunkach podwyższonego ciśnienia do wartości od 2.0 ATA do 2,5 ATA powoduje zwiększenie rozpuszczalności tlenu do 50 ml na 1 litr krwi.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz